မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဂီတမူပိုင်ခွင့်ကို ဘယ်လို ကာကွယ်မလဲ? (အနုပညာရှင်တိုင်းအတွက် လမ်းညွှန်)

သင်အချိန်ပေးပြီး အပင်ပန်းခံ ဖန်တီးထားတဲ့ သီချင်းတစ်ပုဒ်ကို တခြားသူတစ်ယောက်က ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ အလွယ်တကူ ကူးယူအသုံးချသွားမှာကို အနုပညာရှင်တိုင်း စိုးရိမ်ကြပါတယ်။ ကံကောင်းစွာနဲ့ပဲ၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာ ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တဲ့ မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေအသစ် (New Copyright Law) ဟာ ဖန်တီးရှင်တွေအတွက် ခိုင်မာတဲ့ အကာအကွယ်တစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပါပြီ။ ဒါပေမယ့် ဥပဒေရှိရုံနဲ့ မလုံလောက်ပါဘူး။ သင့်ရဲ့ အခွင့်အရေးကို ဘယ်လို လက်တွေ့ကျကျ ကာကွယ်ရမလဲဆိုတာကို နားလည်ထားဖို့လိုပါတယ်။

အခြေခံကိုနားလည်ခြင်း: ၂၀၁၉ မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေ

ဒီဥပဒေအသစ်ရဲ့ အရေးကြီးဆုံးအချက်ကတော့ **မူပိုင်ခွင့်ဟာ အလိုအလျောက် ဖြစ်ပေါ်ခြင်း (Automatic Protection)** ပါပဲ။ ဆိုလိုတာက သင်သီချင်းတစ်ပုဒ်ကို ဖန်တီးလိုက်တဲ့အချိန် (ဥပမာ- စာရွက်ပေါ်မှာ စာသားချရေးလိုက်တာ၊ အသံဖမ်းလိုက်တာ) ကစပြီး သင့်မှာ မူပိုင်ခွင့် အလိုအလျောက်ရှိပြီးသား ဖြစ်သွားပါတယ်။ တရားဝင် မှတ်ပုံတင်ရုံးမှာ သွားရောက်လျှောက်ထားမှ မူပိုင်ခွင့်ရတာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။

ဤဥပဒေအရ ဂီတဖန်တီးမှုမူပိုင်ခွင့်သည် ဖန်တီးသူ၏သက်တမ်းတစ်လျှောက်လုံးနှင့် ကွယ်လွန်ပြီးနောက် နှစ် (၅၀) အထိ အကျုံးဝင်ပါသည်။

လက်တွေ့ကျကျ ကာကွယ်ရန် နည်းလမ်းများ

ဥပဒေအရ သင့်မှာ အခွင့်အရေး အလိုအလျောက်ရှိနေပေမယ့်၊ အငြင်းပွားမှုတစ်ခုဖြစ်လာတဲ့အခါ "သင်ဟာ ဒီသီချင်းကို အရင်ဆုံးဖန်တီးခဲ့သူဖြစ်ကြောင်း" သက်သေပြနိုင်ဖို့က အလွန်အရေးကြီးပါတယ်။ ဒါကြောင့် အောက်ပါအချက်တွေကို လုပ်ဆောင်ထားသင့်ပါတယ်။

၁။ ခိုင်မာသော သက်သေအထောက်အထားများ ဖန်တီးသိမ်းဆည်းပါ (Create Proof)

ဒါက အရေးအကြီးဆုံး လက်တွေ့ကျတဲ့ အဆင့်ပါ။ သင့်ဖန်တီးမှုကို ဘယ်အချိန်ကတည်းက လုပ်ခဲ့တယ်ဆိုတာကို ပြနိုင်တဲ့ အထောက်အထားတွေ စုဆောင်းထားပါ။

• Date-stamped Digital Files: သင်အသုံးပြုတဲ့ DAW (Ableton, FL Studio) က project file တွေ၊ စာသားရေးထားတဲ့ Word/Note ဖိုင်တွေကို ရက်စွဲနဲ့တကွ သိမ်းဆည်းပါ။
• Email to Yourself: သင့်ရဲ့ သီချင်း Demo အသံဖိုင် သို့မဟုတ် စာသားဖိုင်ကို ကိုယ့်အီးမေးလ်လိပ်စာဆီသို့ ပို့ထားပါ။ အီးမေးလ်မှာ ပို့လိုက်တဲ့ရက်စွဲဟာ ခိုင်မာတဲ့ အထောက်အထားတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။
• Cloud Storage: Google Drive, Dropbox တို့လို Cloud Storage တွေမှာ သိမ်းဆည်းထားခြင်းကလည်း ဖိုင်တင်လိုက်တဲ့ ရက်စွဲကို အထောက်အထားအဖြစ် ပြန်လည်ကြည့်ရှုနိုင်ပါတယ်။

၂။ မူပိုင်ခွင့်သင်္ကေတ (©) ကို အသုံးပြုပါ (Use Copyright Notice)

သင့်ရဲ့ အနုပညာလက်ရာတွေမှာ မူပိုင်ခွင့်သင်္ကေတကို ထည့်သွင်းအသုံးပြုခြင်းဟာ တရားဝင်လိုအပ်ချက်မဟုတ်ပေမယ့်၊ ဒါဟာ "ဤအရာသည် မူပိုင်ခွင့်ဖြင့် ကာကွယ်ထားသည်" လို့ လူအများကို အသိပေးတဲ့ သတိပေးချက်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

ဥပမာ: `© 2025 မောင်မောင်` သို့မဟုတ် `© 2025 BMG Myanmar`

၃။ Digital ခေတ်တွင် သင်၏ မူပိုင်ခွင့်ကို BMG က ဘယ်လိုကာကွယ်ပေးသလဲ?

BMG Myanmar ကဲ့သို့သော Digital Distributor များနှင့် လက်တွဲခြင်းဟာ သင်၏မူပိုင်ခွင့်ကို ကာကွယ်ရာမှာ အလွန်ထိရောက်တဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်လာပါတယ်။

• Digital Fingerprinting: သင့်သီချင်းကို ကျွန်တော်တို့ကနေတစ်ဆင့် ဖြန့်ချိလိုက်တဲ့အခါ၊ သင့်သီချင်းဟာ နိုင်ငံတကာစနစ်တွေထဲမှာ "Digital လက်ဗွေရာ" တစ်ခုအဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်သွားပါတယ်။ ဒါဟာ သင်ဟာ ဒီအသံသွင်းမှုရဲ့ တရားဝင်အခွင့်အရေးပိုင်ဆိုင်သူဖြစ်ကြောင်း ခိုင်မာတဲ့ သက်သေတစ်ခုပါပဲ။
• YouTube Content ID: ဒါက အစွမ်းထက်ဆုံး လက်နက်တစ်ခုပါ။ သင့်သီချင်းကို ကျွန်တော်တို့က Content ID စနစ်ထဲမှာ မှတ်ပုံတင်ပေးထားတဲ့အတွက်၊ YouTube ပေါ်မှာ တခြားသူတစ်ယောက်က သင့်သီချင်းကို ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ သူ့ရဲ့ video မှာ အသုံးပြုလိုက်တာနဲ့၊ အဲ့ဒီ video ကနေရရှိမယ့် ကြော်ငြာဝင်ငွေကို သင့်ဆီပြန်လည်ရောက်ရှိအောင် အလိုအလျောက် Claim လုပ်ပေးပါတယ်။
• စနစ်ကျသော Metadata: ကျွန်တော်တို့က သင့်ရဲ့ တေးရေး၊ တေးဆို၊ ထုတ်လုပ်သူ စတဲ့ Metadata အချက်အလက်တွေကို Platform တွေဆီ စနစ်တကျပေးပို့တဲ့အတွက်၊ သင့်ရဲ့ မူပိုင်ခွင့်ကို မှန်ကန်စွာ မှတ်တမ်းတင်ပြီးသားဖြစ်စေပါတယ်။

နိဂုံးချုပ်

၂၀၁၉ မူပိုင်ခွင့်ဥပဒေက သင့်ဘက်မှာရှိနေပါပြီ။ ဒါပေမယ့် သင့်ရဲ့အခွင့်အရေးကို အပြည့်အဝကာကွယ်နိုင်ဖို့အတွက် ခိုင်မာတဲ့အထောက်အထားတွေ သိမ်းဆည်းထားဖို့နဲ့ BMG Myanmar လိုမျိုး Digital Rights Protection ကို နားလည်တဲ့ Partner တစ်ယောက်နဲ့ လက်တွဲဖို့က အရေးကြီးဆုံးဖြစ်ကြောင်း တိုက်တွန်းလိုက်ရပါတယ်။